Γυναικολογικός έλεγχος (Μαστογραφία, Test pap)

Σε συνεργασία με την Β' Πανεπιστημιακή Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική του Νοσοκομείου "Αρεταίειο", το Ακτινολογικό Εργαστηρίο του Νοσοκομείου "Αλεξάνδρα" και το Εργαστηρίο Κυτταρολογίας του Νοσοκομείου "Αττικόν".

Δύο γυναικολογικοί καρκίνοι έχουν αποτελεσματικά προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου (screening) και πρόληψης: ο καρκίνος του μαστού και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Για τον καρκίνο του μαστού η screening εξέταση είναι η μαστογραφία και για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι το τεστ Παπανικολάου και η ταυτοποίηση του τύπου του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV-DNA test).

Καρκίνος του μαστού: υπολογίζεται ότι 1 στις 8 γυναίκες παγκοσμίως θα παρουσιάσει καρκίνο μαστού σε κάποια φάση της ζωής της. Στην Ευρώπη, το 60% των κρουσμάτων καρκίνου του μαστού διαγιγνώσκεται σε πρώιμο στάδιο. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα είναι μόλις 5%. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν πόσο ελλιπής είναι η σχετική ενημέρωση μεταξύ των Ελληνίδων. Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη 2η πιο συχνή αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες (μετά τον καρκίνο του πνεύμονα). Η έγκαιρη διάγνωση και οι σύγχρονες θεραπείες του καρκίνου του μαστού προσφέρουν καλή ποιότητα ζωής και πολύ καλή επιβίωση (89.4% 5ετή επιβίωση και 78% 10ετή επιβίωση). Υπολογίζεται ότι με τον πληθυσμιακό έλεγχο με μαστογραφία μπορεί να προληφθεί το 1/3 των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού.

Οι κατευθυντήριες οδηγίες της American Cancer Society (JAMA 2015) προτείνουν ετήσιο μαστογραφικό έλεγχο στις ηλικίες 45-54 έτη και έλεγχο κάθε δύο χρόνια από τα 55 έτη και μετά. Η ψηλάφηση του μαστού δεν προτείνεται ως screening εξέταση στις γυναίκες που δεν έχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.

O έλεγχος για καρκίνο του μαστού θα γίνεται με ψηφιακή μαστογραφία στην κινητή μονάδα από τεχνολόγο και τα αποτελέσματα θα ελέγχονται κεντρικά στο Θεραπευτήριο «ΥΓΕΙΑ».

Γυναίκες με ύποπτα ευρήματα θα παραπέμπονται άμεσα στα συνεργαζόμενα Νοσοκομεία και τις Πανεπιστημιακές Κλινικές που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα πρόληψης γυναικολογικού καρκίνου. Την ευθύνη για την ασφαλή παραπομπή θα έχει η Συντονιστική Επιτροπή του Προγράμματος.

Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας: Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι η συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες των αναπτυσσόμενων χωρών και ο τρίτος κατά σειρά καρκίνος, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και του μαστού, στις γυναίκες παγκοσμίως. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι μία νόσος που προλαμβάνεται και θεραπεύεται αρκεί να διαγνωστεί εγκαίρως. Πάνω από το 80% των γυναικών στις οποίες ο καρκίνος διαγνώστηκε σε ένα πρώιμο στάδιο θεραπεύονται πλήρως. Η βασική αιτία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι η λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) και συγκεκριμένα η λοίμωξη από περίπου 15 τύπους του συγκεκριμένου ιού (υπάρχουν πάνω από 100 τύποι συνολικά). Η λήψη του test Παπανικολάου και το HPV DNA τεστ θα γίνονται από γυναικολόγους και μαίες στην κινητή μονάδα και το Εργαστήριο Διαγνωστικής Κυτταρολογίας του Νοσοκομείου Αττικόν (Διευθυντής, Καθηγητής κ. Καρακίτσος) θα εξετάσει όλα τα test Παπανικολάου και τα HPV DNA τεστ. Ειδικότερα, θα εφαρμοστεί το πρωτόκολλο της ASCCP, σύμφωνα με το οποίο:

  1. Test Παπανικολάου με τεχνική Thin Prep θα εκτελείται σε γυναίκες ηλικίας 21 έως 60 ετών.
  2. Σε γυναίκες ηλικίας 31-60 ετών, ως reflex test, θα εκτελείται και HPV DNA test ανεξαρτήτως παθολογίας
  3. Επί θετικού test Παπανικολάου και HPV DNA test, οι γυναίκες θα παραπέμπονται για κολποσκόπηση.
  4. Σε περίπτωση αρνητικού test Παπανικολάου και θετικού HPV DNA test, θα εκτελείται, ως reflex test, HPV mRNA test και p16. Σε περίπτωση που ένα από τα δύο test είναι θετικό, τότε η γυναίκα θα παραπέμπεται άμεσα για κολποσκόπηση.

Την ευθύνη για την ασφαλή παραπομπή θα έχει η Συντονιστική Επιτροπή του Προγράμματος.

Η ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΜΙΣΗ ΩΡΑ / ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΒΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟΥ ΕΚΤΙΜΑΤΑΙ ΣΕ 2-5 ΕΤΗ.